Słownik

rodzaj wnioskowania aksjologicznego: wnioskowanie przez podobieństwo. Stosowane w prawie cywilnym gospodarczym, administracyjnym. W ogóle nie stosuje się ich w prawie karnym i podatkowym.

zawód zaufania publicznego, prawnik świadczący pomoc prawną, uprawniony do występowania przed organami ścigania, sądami i urzędami, udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych, tworzeniem umów, statutów a także innych dokumentów, mających charakter prawny.

tekst zawierający sformułowane w języku prawnym i zapisane w postaci przepisów normy prawne. Normy te mają najczęściej charakter generalny i abstrakcyjny. Niekiedy pod tym pojęciem rozumie się także wszelkie teksty formułujące normy postępowania. Wydają je podmioty, które mają kompetencje do działań prawotwórczych.

dokument urzędowy potwierdzający dokonanie określonej czynności prawnej, a zarazem jedna z jej szczególnych form. Akt notarialny zostaje sporządzony, jeżeli wymagają tego przepisy prawa lub wynika to z woli stron. Niedochowanie formy aktu notarialnego w sytuacji, gdy wymaga tego prawo albo gdy została zastrzeżona przez strony umowy, powoduje bezskuteczność czynności prawnej (np. sprzedaży nieruchomości) i jej nieważność (nieruchomość nie przejdzie na nabywcę) (zob. lex perfecta). Do sporządzania aktów notarialnych uprawniony jest notariusz oraz – pod warunkiem uzyskania od Ministra Sprawiedliwości pisemnego upoważnienia wydanego na wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych – polski konsul. t nieważna (art. 73 § 2 i 76 kc).

żądanie uprawnionego oskarżyciela (publicznego lub prywatnego) wnoszone na piśmie do sądu, domagające się rozpoznania sprawy o przestępstwo zarzucane oskarżonemu; Wg prawa polskiego akt oskarżenia wnoszony przez prokuratora powinien m.in. zawierać: dane dotyczące osoby oskarżonego, określenie zarzucanego czynu i jego kwalifikację prawną, wskazanie sądu właściwego do rozpoznania sprawy oraz (z pewnymi wyjątkami) uzasadnienie; do aktu oskarżenia dołącza się wszelkie materiały dowodowe zebrane w sprawie; akt oskarżenia wnoszony przez oskarżyciela prywatnego może zawierać tylko oznaczenie osoby oskarżonego i zarzucanego mu czynu oraz wskazanie dowodów. W postępowaniu przyspieszonym akt oskarżenia zastępują: złożenie na piśmie lub ustnie do protokołu, przez policję lub inny uprawniony organ, zawiadomienia o przestępstwie wraz z wnioskami dowodowymi, które musi być zatwierdzone przez prokuratora.

pozbawiony ważności, mocy prawnej, jest tym samym nieobowiązujący.

Akt urodzenia – akt stanu cywilnego stwierdzający fakt narodzin dziecka. Dokument ten jest tworzony i przechowywany przez urząd stanu cywilnego na którego obszarze działania (właściwość miejscowa) stwierdzono urodzenie. Stanowi on wyłączny dowód tego zdarzenia możliwy do obalenia tylko przez procedurę sprostowania lub unieważnienia aktu. 

dokumenty zgromadzone w toku postępowania przed określonym organem, np. administracyjnego, przygotowawczego karnego, sądowego karnego, cywilnego itd. Akta sprawy opisane są sygnaturą lub znakiem sprawy, a w przypadku spraw karnych również kwalifikacją prawną. Akta sprawy stanowią też akta o pokrewnej przeważnie treści, połączone fizycznie w urzędzie/instytucji w osobny plik, poszyt itp. Dokumentami mogą być pisma, notatki, wypełnione formularze, plany, fotokopie lub rysunki.

z łac. alimentum „pokarm”, od alere „karmić, żywić” – regularne, obligatoryjne świadczenia na rzecz osób fizycznych, do których zobowiązywane są inne osoby fizyczne. Obowiązek alimentacyjny może wynikać z: - pokrewieństwa; - powinowactwa; - małżeństwa. Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych (dzieci, wnuki) przed wstępnymi (rodzicami, dziadkami), a wstępnych przed rodzeństwem; a równocześnie krewnych bliższych stopniem przed dalszymi. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym. Krewni z linii prostej (tj. rodzice, dziadkowie, dzieci) oraz rodzeństwo zobowiązani są do wzajemnej alimentacji, jeżeli osoba do tego uprawniona znajduje się w potrzebie. Zakres tego obowiązku kształtuje się różnie i obejmuje on środki niezbędne do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb życiowych (w przypadku dziecka także środków wychowania i wykształcenia). Przy ustalaniu zakresu alimentów należy brać pod uwagę zarówno potrzeby uprawnionego (np. dziecka), jak i możliwości zobowiązanego (np. ojca).

analogia z ustawy, opiera się na stwierdzeniu podobieństwa między faktem unormowanym i nieunormowanym. Przez porównanie dochodzi do rozciągnięcia takich samych skutków prawnych związanych z faktem nieunormowanym (luką), jakie są wiązane przez prawo z faktem unormowanym.

środek odwoławczy skierowany przeciwko nieprawomocnemu wyrokowi sądu pierwszej instancji, uruchamiającym wszechstronną kontrolę tego wyroku, zarówno pod kątem uchybień prawu, jak i uchybień w zakresie ustaleń faktycznych oraz wymiaru kary. Termin do jej wniesienia wynosi 14 dni i biegnie dla każdego uprawnionego do wniesienia apelacji od daty doręczenia mu wyroku z uzasadnieniem. Postepowanie sądowe w Polsce jest dwuinstancyjne. Od wyroków sądów rejonowych apelacje rozpoznają sądy okręgowe, a sądy apelacyjne od wyroków sądów okręgowych jako sadów pierwszej instancji.

metoda rozwiązywania sporów prawnych bez udziału sądu powszechnego, w której kompetencje takiego sądu powierza się bezstronnemu specjaliście.

tymczasowe pozbawienie wolności. W prawie cywilnym areszt to jeden ze środków stosowanych w toku egzekucji, służący zmuszeniu dłużnika do zachowania zgodnego z nałożonym na niego obowiązkiem. Areszt stosuje wyłącznie sąd.